Shrapnel 2023 nr.1

blz 2: Believed to be buried near this spot …

blz.3: De Amerikanen in Vlaanderen Eric R.J. Wils
In de tweede helft van 1918 vochten vier Amerikaanse divisies aan de zijde van de Britten en Fransen aan het Vlaamse front om ook daar de Duitsers terug te dringen. Eerst in de West-Vlaamse heuvelzone, nadien van Leie tot Schelde

blz.16 De admiraals en Joden in de klem tussen Duce en Vichy Jeannick Vangansbeke
Schrijver Albert Camus bracht in herinnering dat de oorlogsverklaring in 1939 veel Algerijnen deed kiezen voor de gevangenis of voor legerdienst, om aan de honger te ontsnappen.

blz.19: Duitse meermotorige bombardementsvliegtuigen Frans Descamps
Vervolg op geallieerde bombardementsvliegtuigen

blz.31: Tot driemaal toe herdacht op een oorlogsmonument Freddy Vandenbroucke
Taalwetten en gewijzigde taalgrens hadden soms bizarre gevolgen.

blz.33: The Bartram Brothers Frans Descamps
De drie Australische broers Bartram kwamen om in Vlaanderen en Noord-Frankrijk. een vierde werd medisch afgekeurd en mocht terugkeren naar huis.

blz.38: Verdun: de oorlog van Hauptmann Müller Maarten Otte en Jan de Mik
Een vondst van een Duitse grafsteen markeerde het begin van een zoektocht naar het verhaal van de vermelde soldaat en naar mogelijke nazaten. De familie werd helaas niet gevonden, maar we kregen wel een beter inzicht in de persoonlijke geschiedenis van Hauptmann Müller.

blz 47: Munitiedepots, ‘Pionierparken’ en bunkers in Zedelgem.
Duitse bunker bij het kasteel van Loppem Francis Devlamynck
Van heel vroeg in de oorlog tot helemaal op het einde werd het kasteel door troepen van verschillende oorlogvoerende landen gebruikt voor inkwartiering of als hoofdkwartier. In het begin waren dit terug-trekkende Belgen en te hulp schietende Britten. Vanaf 14 oktober 1914, bij de inname van Loppem, maakten de Duitsers gebruik van het kasteel, tot opnieuw in 1918 de Belgen (Koning Albert I) en Britten (King George V) langs kwamen.

blz.61: ‘Al is de vijand nog zoo kloek.
Wij slaan hem plat als pannenkoek.’ Nel Demûelenaere
Dat België pas in 1909, als laatste staat in West-Europa, de persoonlijke dienstplicht invoerde, gold als een symptoom voor dat zogenaamde weinig krijgslustige karakter.

blz 65: ‘Door de kogel voltrokken’ Freddy Vandenbroucke
Een krantenbericht was om meerdere redenen merkwaardig en wijst op een grote gestrengheid van de Duitse bezetter die hard wil optreden tegen het gebruik van vuurwapens, ook bij overvallen op Belgische burgers. Drie mannen werden ter dood veroordeeld voor diefstal met inbraak met verzwarende om-standigheid dat ze in bezit waren van vuurwapens.

blz 69:Het verhaal van twee opgejaagde geheim agenten in Moerbeke-Waas op het einde van de Eerste Wereldoorlog (juni-juli 1918) Hendrik Van Peteghem
De in België werkzame inlichtingendiensten van de Belgen, Britten en Fransen hadden elk hun aparte sectie met directies in neutraal Nederland. Daarna moest elk rapport Groot-Brittannië bereiken. In Folke-stone maakte men dan dagelijks verslagen over de activiteiten van de Duitse vijand. Op basis van de inhoud van deze “dagdossiers” konden de legerleiders in Noord-Frankrijk en onbezet België dan anti-ciperen en de Duitse plannen tegenwerken.

blz.88: Hoe rijkdom een rol in de herdenking speelt. Yves Derveaux
Een half jaar voor de novemberfinale van de grote herdenkingsperiode verscheen in Het Nieuwsblad een artikel over het Pro Patria-project van het War Heritage Institute. Daarin stond te lezen dat op aanvraag van de familie na de oorlog zo’n 9.000 gesneuvelden uit WO I naar hun geboorte- of verblijfplaats werden gerepatrieerd. ‘Maar honderd jaar is een lange tijd en naar veel graven kijkt intussen niemand meer om’, voegt de journalist fijntjes eraan toe.

Kort: blz.14: Vlaams nationalisme  boven de tricolore. De Heimat  sterker dan heimwee; samenvatting Freddy Vandenbroucke. blz.15: Loopgraven aan de noordelijke Ieperboog; Freddy Vandenbroucke. blz.16: Het Eerste Ardennen Offensief. Revolutionaire bevrijding? Jeannick Vangansbeke. blz.32: Het Mariabeeld aan de oprijlaan aan het voormalige Château de Voormezele; Freddy Vandenbroucke. blz.60: Vrouwelijke spionnen; Jeannick Vangansbeke. blz.60 bis: Vuurste, het oorlogsmonument. blz.86: ‘Op-eens geen grenzen meer’ van Jos Bours boek - introductie  door Freddy Vandenbroucke . blz.87:’1917’.